اگر به متن درس توجّه کنید، از نوشته ها و سروده هایی تشکیل شده است که هر
یک متعلّق به شاعر، نویسنده یا شخصیّت بزرگی است. هنر نویسنده آن بوده است که این بخش های
متنوّع را به خوبی به هم پیوند داده است؛ به گونه ای که گویی همه ی این قسمت ها از آنِ یک نویسنده
است. به این پیوستگی و یک پارچگی در متن انسجام متن گویند. نوشته ها و آثار بزرگ، همیشه از این
ویژگی {وحدت و هماهنگی} برخوردارند. نکته ی مهّم دیگر در متن های برجسته، آغاز و پایان دل انگیز
و زیباست. پس یک متن جذّاب، باید دارای سه ویژگی باشد: آغاز نیکو، پیوستگی و انسجام محتوا،
پایان بندی مناسب

                                   درس نهم نکته دوم

در این درس با واژه ی نقد روبه رو شدید. نقد به معنای بررسی میزان درستی یا
نادرستی چیزی است. نقد باید سنجیده و درست باشد؛ یعنی اگر رفتار کسی را نقد می کنیم، برای آن،
دلیل قانع کننده داشته باشیم. اگر متن یا اثری را نقد می کنیم، برای زیبایی یا نارسایی آن دلایل منطقی
داشته باشیم.
در نقد، فقط عیب ها و کاستی ها نباید دیده شود؛ کار نقد، یافتن قوّت ها و زیبایی ها هم هست.
هدف از نقد، بهبود و اصلح رفتار، گفتار و نوشتار است. اگر یک اثر ادبی را بررسی، نقد و تحلیل
کنیم، به این عمل، نقد ادبی می گویند.

به جمله های زیر توجّه کنید:
نوجوانی تولّد دوباره ی انسان است.
اگر باران ببارد، آسمان صاف و پاک می شود.
دوستان واقعی، راه نیک بختی را به ما نشان می دهند و همراهان خوبی هستند.
جمله ی اوّل، دارای یک فعل است. امّا جمله ی دوم و سوم، بیش از یک فعل دارند. به جمله ی
اوّل، جمله ی ساده و به جمله های دوم و سوم، غیر ساده می گویند. به نظر شما جمله ی دوم و سوم چه
تفاوتی با هم دارند؟
جمله های غیر ساده، ترکیبی از دو یا چند جمله اند و بر دو نوع هستند. در نوع اوّل، جمله ای
است که یکی از جمله های آن بدون دیگری ناقص است؛ یعنی این جمله ها از نظر معنایی به یکدیگر
وابسته هستند.
اگر درس بخوانی ، موفّق می شوی.
در جمله ی غیر ساده ی بالا، قسمت اوّل (اگر درس بخوانی) بدون جمله ی دوم (موفّق می شوی)
ناتمام است و شنونده یا خواننده منتظر جمله ای دیگر برای تکمیل سخن است.
امّا در نوع دوم، هر یک از جمله ها، به تنهایی معنای کاملی دارد.
ما درس می خوانیم و موفق می شویم.
دو جمله ی بالا (ما درس می خوانیم) و (موفّق می شویم) به تنهایی کاربرد دارند و به هم وابسته
نیستند.

با مطالعه ی این نثر که از نمونه های زیبا و کهن نثر فارسی است چند ویژگی را
درمی یابید:
١ جمله ها بسیار کوتاه است؛
٢ فعل ها در متن فراوان است؛
٣ تکرار فعل ها و برخی کلمه ها بر زیبایی و خوش آهنگی متن افزوده است.
همین ویژگی ها باعث شده است تا متن دل نشین، قابل فهم و ماندگار باشد و به راحتی با ذهن و روح
خواننده ارتباط برقرار کند. آثار بزرگ نثر فارسی با همین ویژگی ها خواندنی و جاودانی شده اند.
نویسندگان موفّق امروز با شناخت و به کارگیری همین خصوصیّات، نثر خود را جذّاب و
دل انگیزتر می سازند.

دوستان شما میتوانید برای ترجمه واژگان روی لینک زیر کلیک کنید

در سال های گذشته با غزل، رباعی، قطعه، قصیده، ترجیع بند آشنا شده اید.
اکنون با یکی دیگر از قالب های شعر فارسی آشنا می شویم.به این قالب مثنوی می گویند . مثنوی معمولا بلند و طولانی است. از مهم ترین مثنوی های فارسی « لیلی و مجنون نظامی » و « مثنوی مولوی » ،« بوستان سعدی » ،« شاهنامه ی فردوسی » می توانرا نام برد.